1, Nhóm các động từ theo V2/ tiểu từ

VD: Tiếng Nhật: nhóm các động từ phức theo V2:「出る」,「上げる」,「込む」, v.v.

Tiếng Anh: nhóm các cụm động từ theo từng tiểu từ “out”, “in”, “off”, v.v.

Việc nhóm các động từ phức/ cụm động từ theo V2/ tiểu từ sẽ giúp chúng ta dễ dàng phát hiện những điểm chung về hình thái, cấu trúc cũng như mối liên hệ logic giữa các từ. Do V2/ tiểu từ đóng vai trò quan trọng trong việc hình thành ý nghĩa của toàn bộ động từ phức/ cụm động từ, ta chỉ cần nắm được sự phát triển ý nghĩa của chúng là có thể phán đoán một cách logic ý nghĩa của những từ chưa biết. V2/ tiểu từ cũng có số lượng giới hạn và thường xoay quanh một số ý nghĩa nhất định như: chỉ hướng, chỉ thể, v.v nên việc ghi nhớ chúng cũng trở nên dễ dàng hơn. Trong nghiên cứu này, chúng tôi đã chứng minh tính hiệu quả của phương pháp học tập và ghi nhớ theo gốc từ khi đối chiếu giữa động từ phức có chứa 「出る・出す」trong Tiếng Nhật và cụm động từ có chứa “out” trong Tiếng Anh.

2, Nhóm các động từ phức và cụm động từ theo chủ đề

Thay vì lập ra một danh sách các động từ phức và cụm động từ cần học một cách tùy ý, chúng ta có thể sắp xếp chúng theo các chủ đề mà mình cảm thấy hứng thú hoặc theo các tiêu chí nhất định. Chẳng hạn, ta có thể lập một danh sách động từ dùng để thể hiện cảm xúc; liên quan đến các chủ đề như kinh tế, xã hội, nghệ thuật, v.v. Theo cách đó, việc học tập không còn là quá trình khô khan, mang tính bắt buộc mà đã trở thành một sở thích, thói quen mà ta có thể lặp đi lặp lại hàng ngày. Bên cạnh đó, ta cũng nâng cao được vốn từ vựng một cách có định hướng, giúp việc giao tiếp về các chủ đề khác nhau trong cuộc sống trở nên phong phú, đa dạng hơn.

3, Luôn học và ghi nhớ từ theo ngữ cảnh

Muốn thành thạo một từ vựng, ta phải biết cách sử dụng chúng trong cuộc sống. Để làm được điều đó, học thuộc ý nghĩa của từ thôi là chưa đủ, cần phải ghi nhớ chúng trong các câu ví dụ hoặc trong các tình huống ngữ cảnh cụ thể. Các bài hát nước ngoài, video Youtube hoặc chương trình TV là các nguồn vô cùng gần gũi và hữu ích để học động từ phức/ cụm động từ trong ngữ cảnh. Trong khi xem chương trình yêu thích của mình, để tiếp thu từ mới một cách chủ động và hiệu quả, ta có thể thực hiện song song các bước sau đây như:

(i) Nhắc lại các động từ phức/ cụm động từ bạn nghe được trong bài hát/ video/ chương trình. m thanh sẽ giúp kích thích khả năng ghi nhớ của não bộ.

(ii) Thử đoán nghĩa các động từ phức/ cụm động từ này dựa vào ngữ cảnh mà chúng xuất hiện.

(iii) Sau khi bài hát/ video/ chương trình kết thúc, tra cứu từ điển để xác nhận ý nghĩa các từ trên. Đọc thêm các câu ví dụ để nắm rõ cách sử dụng của chúng.

(iv) Lưu lại các từ vựng trên vào sổ tay/ flashcard/ quizlet để thường xuyên mở ra xem lại. Học 5-10 từ/ngày là đủ, không cần ép bản thân ghi nhớ quá nhiều để việc học trở nên tự nhiên.

(v) Thử sử dụng các từ đã học trong lần giao tiếp/ viết bài tiếp theo bằng Tiếng Nhật/ Tiếng Anh.

4, Học các động từ phức và cụm động từ qua các câu chuyện

Việc đọc các mẩu chuyện có chứa động từ phức/ cụm động từ cũng là một cách học thú vị và hiệu quả. Bên cạnh các động từ phức/ cụm động từ, chúng ta có thể học hỏi được cách hành văn, dùng từ trong văn phong viết lách, nhờ đó nâng cao khả năng đọc-viết của mình. Ta cũng có thể thử tự mình viết blog, nhật ký hoặc truyện ngắn với vốn từ vựng học được, qua đó cải thiện khả năng diễn đạt của bản thân.

5, Học các động từ phức và cụm động từ qua các trò chơi

Học tập thông qua trò chơi luôn là một trong những phương pháp vừa hấp dẫn, vừa hữu hiệu. Đối với việc học tập, ghi nhớ động từ phức/ cụm động từ, các trò chơi đơn giản như: Người treo (Hangman), Đập bảng (Slap Blackboard), Ô chữ (Crossword) có thể giúp người học ghi nhớ nhanh chóng từ mới, đồng thời giải tỏa căng thẳng sau một ngày học tập và làm việc mệt mỏi. Ngoài ra, trong thời đại 4.0 ngày nay, các phương tiện, nền tảng giáo dục trở nên đa dạng, phong phú hơn bao giờ hết. Các chương trình quiz game, minigame hiện đại, đồ họa đẹp mắt cũng ngày càng chứng minh được công dụng của mình trong việc hỗ trợ dạy và học trên khắp thế giới. Không nằm ngoài xu thế đó, chúng ta có thể học tập, ghi nhớ động từ phức/ cụm động từ thông qua việc tự thiết kế các game cơ bản trên các nền tảng miễn phí như Kahoot!, Quizizz, Quizlet, v.v.

6, Một số nguồn tham khảo bổ ích

• Sách: Sổ tay động từ phức Tiếng Nhật (Trần Thị Chung Toàn - Nxb. Đại học quốc gia Hà Nội)

• Sách: Oxford Learner’s Pocket Phrasal Verbs and Idioms (Ruth Gairns, Stuart Redman - Oxford University Press)

• Từ điển online động từ phức Tiếng Nhật: https://www.japandict.com/

• Từ điển online cụm động từ Tiếng Anh: https://www.usingenglish.com/reference/phrasal-verbs/